STANDPLAATS KIEV

Gemak

Teruggeweest naar dorp L. om mijn Mexicaanse vriendin te bezoeken die er sinds drie weken woont. Een bevriende Oekraïense kocht hier, 200 kilometer ten zuiden van Kiev, een oud boerderijtje als pensionerings-adres. Ze leende het aan mijn vriendin Naomi die er de hele zomer en herfst zal wonen om een film te maken over het dorp.

De geleende boerderij van Naomi is in 1909 gebouwd, heeft stallen, twee ijskelders en een zomerkeuken in een apart gebouwtje waar je in de hete Oekraïense zomers kunt koken zonder het huis onnodig te verhitten. In het woonhuis staat een petschka, een enorme lemen houtkachel met uitstulpsels naar twee kamers. In een van die kamers heeft Naomi haar bed gemaakt op een uitstekend deel van de petschka, een plek die meestal wordt afgestaan aan de oudjes binnen een huishouden. In mei kunnen de nachten op het platteland nog behoorlijk fris zijn.

Het huisje werd vorig jaar voor 3000 dollar gekocht met kanten gordijntjes, linnenkast en al. Vijf jaar geleden stierf hier Baba Christa, Oma Christa, sindsdien stond het leeg. De röntgenfoto’s met haar kankergezwellen vinden we nog ergens in een houten kistje, evenals haar pantoffels naast de petscka en twee paar rubberen laarzen waar Naomi en ik mee over het land baggeren om te kijken hoe het met de savooienkool staat. Op het erf staat een diepe waterput waar je zware overvolle emmers uit omhoog moet takelen om je te wassen of de afwas te doen. De enige moderne luxe hier is elektriciteit: een paar kale peertjes aan het plafond, een tweepits kookstel en een plek om je mobiel op te laden .

Naomi heeft een ‘gemak’ laten bouwen op het erf. Eerst heeft de doodgraver van het dorp een diep gat gegraven en vervolgens hebben twee dorpsdronkaards over het gat een houten plank met gat gelegd en hieromheen een bakstenen huisje in elkaar geflanst. Ze kregen hier ieder 60 hryvna voor, ofwel 9 euro. De deur voor het gebouwtje is nooit gemaakt want nadat de twee aardbeineuzen hun loon ontvingen zijn ze verdwenen. Voor 60 hryvna koop je in de dorpswinkel immers minstens 4 liter wodka. Uit het gat van Naomi’s gemak stijgt nog niet die onnoemelijk smerige lucht op die ik elders in Oekraïne in publieke toiletteergaten aantref. Maar dat komt nog wel.

Ik ben naar het dorp gekomen om Bevrijdingsdag te vieren en te helpen bij de aanleg van een tuin bij het oude boerderijtje. Meegebrachte zaden van rucola en bloemen uit Nederland worden gedeeld met alle buurvrouwen die op hun beurt de kinderen langs sturen met verse eieren, melk en witbrood. Het is een welkome afwisseling met het ‘overdressed’ en opgesloten stadsleven in Kiev want er valt nog veel te doen aan en om het huis van wijlen Baba Christa. We gaan tekeer als bouwvakkers en m’n spijkerbroek begint vanachter al vervaarlijk af te zakken als ik zwetend een bakstenen pad aanleg naar de wc en om de bloementuin. Dit doen we om de plateauzolen van vette Oekraïense klei te voorkomen die bijna niet van je schoenen af te schrapen is na een paar natte dagen. Het resultaat is prachtig en al dit werk verzet ik natuurlijk niet alleen uit de goedheid van mijn hart: ik ga hier deze zomer nog heel veel terugkomen.

posted by Tonkinson @ 08:45