zaterdag, juni 10, 2006

Kevers en kiezen

In het dorp L. waar ik de afgelopen week weer logeerde waren de kolen flink gegroeid, hadden de akelige gladiolen hun scherpe blaadjes uit de grond gepriemd en waren de eerste Coloradokevers gesignaleerd op de aardappelplanten in het veld. “Biological warfare from your country,” zegt vriend Kolya tegen mijn Amerikaans-Mexicaanse vriendin Naomi. Hij is van mening dat de Amerikanen tijdens de Tweede Wereld Oorlog de Coloradokever bewust naar hun communistische vijanden verscheepte. Maar volgens Wikipedia kwam de kever via schepen met voedselhulp in de jaren 50 in Oost-Europa terecht. Hoe het precies zit weet ik niet.

Wat ik wel weet is dat de aardappel heel belangrijk is voor iedereen in dit dorp, voor bijna alle Oekraïners. Mensen verbouwen ze zelf en gooien er in het oogstseizoen hun ‘polgriv’ mee vol, een diepe kelder op het erf waar het ’s zomers koel blijft en ’s winters boven het vriespunt. Basisvoedsel voor het hele jaar want niemand in het dorp kan rondkomen van zijn salaris of pensioen.

Kolya en zijn vrouw Svetlana zijn beide leraar op de plaatselijke middelbare school en verdienen hier ieder 100 dollar per maand mee. Aan voedsel hoeven zij vrijwel niets uit te geven dankzij hun land, kippen en konijnen. Lente en zomer zijn drukke seizoenen. Zodra de school uit is staan Kolya en zijn vrouw te wieden, te planten of de dieren te voeren. Het dieet bij hen thuis is traditioneel: veel kool, uien en aardappelen. ’s Winters vullen ze de vitaminen aan met zelf ingemaakt fruit, augurken en tomaten op zuur. Vlees komt hooguit een of twee keer per week op tafel.

Ik kom graag in het dorp L.. Neem tassen vol luxe eten en wijn mee uit de stad, zit op de stoep voor het huis een boek te lezen in de zon, plant voor de lol wat bloemen en ga zitten mijmeren bij zonsondergang en het luidruchtige gezang van de vogels. Kolya snapt er niets van: “Waarom willen jullie hier zijn?” Wat doe je in een oud boerenhuisje zonder stromend water, in een dorp waar iedereen weg wil, met één winkel en geen werk. Het is nauwelijks uit te leggen. Ik kan komen en gaan, genieten van de natuur, het 19e eeuwse levenritme, de enorme gastvrijheid.
“Ik kan kiezen.” Ik voel me zwaar worden als ik dit zeg. Als Kolya kon kiezen wist hij het wel.

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 2.5 Netherlands License.